بي‌خانمان‌ها هم حقوق دارند – ديباروز

اين موضوع يا پديده بي خانماني است كه سابقه طولاني و طولاني در جهان دارد ، اما در سالهاي اخير اين مسئله بيشتر و بيشتر ظاهر مي شود زيرا ما در شرايطي كه در سالهاي اخير در جهان زندگي مي كنيم ، از جمله در ايران ، زندگي مي كنيم. ما مي توانيم مي گويند بي خانماني بيش از پيش آشكار شده است. شايد تعداد كمي از مردم ، حداقل در شهرهاي بزرگ ، از آنجا عبور كنند و شب ها اين افراد را نبينند.

اگرچه در گذشته ما به دليل بي خانماني فوت مي كرديم و البته هنوز هم داريم ، اما حداقل در شهر تهران با اقدامات خوب شهرداري تهران با همكاري ناجا ، پزشكي قانوني ، دادگستري و ساير سازمانهاي مرتبط اما متمركز بر شهرداري تهران ، مرگ و ميرهاي گذشته كه در اين منطقه نمي بينيم مانند گذشته است ، اما اين بي خانمان ها هستند كه به دلايل دلخواه زندگي در خيابان ها ، پارك ها ، زير پل ها ، روي پل ها را انتخاب مي كنند ، فضاهاي شهري بي دفاع ، محله يهودي نشين ، قبرستان و ساير مكان ها. برخي آمارها نشان مي دهد كه اين تعداد بيش از 1.2 ميليون نفر آواره است. البته استدلال من اين است كه اين تعداد به دليل وضعيت كروناويروس و مشكلات اقتصادي ايجاد شده افزايش مي يابد. در كشور ما مدتهاست كه موضوع ولگردي مورد توجه قرار گرفته است ، اگرچه در آن زمان با اين افراد به عنوان ولگرد و متكدي رفتار مي شد ، اما در سال 1978 با تصويب شوراي عالي اداري ، تصميمي در مورد بي خانمان ها ، متكديان گرفته شد. بين استان و حدود 11 سازمان در اين زمينه همكاري وجود دارد و وقتي با بي خانمان خود ملاقات مي كنيم ، يا با دلسوزي به آنها نگاه مي كنيم يا مرتكب جنايت شده اند يا مشكلات مشابهي دارند.

من نمي خواهم انكار كنم. برخي از بي خانمان هاي ما ممكن است متكدي باشند ، برخي از افراد بي سرپناه ما مرتكب جنايت شده اند ، برخي ممكن است معتاد به فحشا و ايدز باشند ، برخي ممكن است داراي معلوليت يا اختلالات رواني يا تركيبي از اين موارد باشند ، اما ما جزو آن افراد بي خانمان هستيم. افرادي كه توانايي هاي بالايي دارند. آنها هنرمندان و بازيگران بودند ، و گاهي در رسانه ها گزارش مي كردند ، يا خوشنويسان خوبي بودند ، يا به يك يا چند زبان مسلط بودند ، يا حتي شاعران خوب يا مناظره كننده بودند ، يا ممكن است صداي خوب و غني داشته باشند. در واقع ، آنها توانايي ها و پتانسيل بالايي دارند. روز جهاني بي خانماني فرصتي است براي ما كه نگرش خود را نسبت به اين گروه از افراد تغيير دهيم.

من فكر مي كنم در حالي كه ويژگي هاي فردي ممكن است بر ظهور اين پديده تأثير بگذارد ، نمي توان بي خانماني را محصول ناكارآمدي و ضعف خانواده يا محصول ضعف و ناكارآمدي سيستم مديريت كشور دانست؛ زيرا برخي از آنها ناشي از اين مشكلات و ضعف ها است. اگر از اين فرصت استفاده كنيم و ساختمانهاي شهرداري تهران يا پاركها يا مكانهاي مختلف را بررسي كنيم ، متوجه خواهيم شد كه بسياري از اين افراد بي خانمان افرادي نيستند كه در گذشته از توانايي يا توانايي برخوردار نبوده يا هنوز هم ندارند.

انتظار مي رود كه آوارگي مانع از دستيابي آنها به حقوق خود در زمينه هاي بهداشت ، درمان ، امنيت ، تغذيه و ساير مسائل نشود. اجازه دهيد مردم با نفرت يا ترحم به اين افراد نگاه نكنند ، بلكه ديدگاه ما نسبت به بي خانمان ها را تغيير دهند. در همان زمان ما مددكاران اجتماعي در كرونا داشتيم كه اين افراد را در يخ يافتند و مشخص نشد كه آنها زنده هستند يا مرده. در همان سيستم هاي شهرداري ، گشت هاي خدمات اجتماعي در شهرداري تهران تمركز كار با مددكاران اجتماعي است ، اگرچه سازمان هاي بين المللي ، چه در داخل كشور و چه در ساير كشورها ، فعاليت هايي را در اين زمينه براي تسهيل دسترسي آنها به برخي خدمات انجام مي دهند. اميدواريم روزي كم و بيش افراد بي خانمان وجود نداشته باشند ، اما اگر افراد بي خانمان داشته باشيم ، بي خانماني پايان زندگي آنها محسوب نمي شود و مسئوليت ما در قبال اين افراد با ارائه سرپناه و تغذيه موقت تأمين مي شود تا ما شاهد مرگ بي خانمان ها در جامعه ما نيست.

* رئيس انجمن مددكاران اجتماعي ايران
* چاپ شده در روزنامه آرمان ميلي. شماره 1127 يكشنبه 18 اكتبر 1400