رنج تكرار تاريخ در افغانستان 

تاريخ در خاورميانه در حال چرخش است. همه چيز به روز اول خود باز مي گردد ، حتي اگر مانند افغانستان بيست سال طول بكشد. يا در مصر پس از بهار عربي ، كه حدود يك سال به طول انجاميد. در عراق ، بازگشت ديكتاتوري نزديك به رژيم بعث دور نيست. ليبي ، كه اكنون خوش شانس تر از پسر معمر قذافي است تا قدرت را در اين كشور به دست بگيرد. تجربه سوريه ، سودان ، الجزاير و حتي تونس به آرامي در حال پايان است.

اين واقعيت كه خاورميانه محكوم به تكرار تاريخ خود است نمي تواند به طور كامل توسط قدرتهاي استعمارگر و امپرياليستي درك شود. در اين صورت ، نقش ، ويژگي ها و عادات و رويكردهاي مردم بومي به عنوان اصلي ترين تأثير در هر گونه توسعه سياسي ، اجتماعي ، فرهنگي و نظامي كجاست؟ افغانستان نمونه بارز انفعال در برابر سرنوشت تلخ مردم است.

اين مقاله مي تواند روزهاي دردناك مردم رنج ديده افغانستان را گاز بگيرد. با اين حال ، انتقاد بدون انتقاد از اين واقعيت كه قدرت هاي خارجي هميشه به مردم و سرزمين افغانستان به عنوان يك ابزار و پروژه نگاه كرده اند ، غيرممكن است. چرا افغانستان حداقل دو قرن قبل از رويارويي راهبردهاي متضاد بين قدرت هاي خارجي رقيب بود؟ چرا مردم افغانستان در ايجاد “دولت-ملت” اينقدر درمانده و نااميد هستند حتي اگر در برابر ارتش هاي خارجي مقاومت نكنند؟
جوبيدن در سخنراني توضيحي خود دلايل خروج نيروهاي افغان از افغانستان را توضيح داد. با وجود همه انتقادات از اين تصميم و نتايج آن ، برخي نكات كليدي وجود دارد كه بايد در اين سخنراني مورد توجه قرار گيرد. اولين اشاره و تأكيد رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا در اين سخنراني تاريخي مي تواند براي مردم خاورميانه آموزنده و روشنگر باشد. او گفت؛ وظيفه ارتش آمريكا در حمله به افغانستان سركوب القاعده و از بين بردن تهديد تروريستي از سوي ايالات متحده بود. اين بدان معناست كه آمريكايي ها هيچ ماموريت و وظيفه ديگري براي ايجاد “دولت ملي” در افغانستان ندارند و نخواهند داشت. بايدن آشكارا همه ادعاهاي قبلي آمريكا را رد كرد و گفت منافع امنيتي آمريكا بر هر اقدامي در افغانستان و البته در هر نقطه از جهان به ويژه در خاورميانه اولويت دارد. بايدن حاكميت قانون در افغانستان را با فساد دولت افغانستان و عدم فعاليت مردم افغانستان در مبارزه با فساد و همچنين ناتواني آنها در دستيابي به توافق مرتبط دانست. وي گفت كه نمي تواند از نيروهاي آمريكايي با افرادي كه نمي خواهند براي حقوق خود مبارزه كنند ، دفاع كند.

اگرچه صراحت بيان بايدن مخاطب را آزار مي دهد كه امپرياليست ها هميشه منافع خود را دنبال مي كنند و از ديگران تحت پوشش فريب استفاده مي كنند ، اما منطق فعلي سخنراني او را نمي توان ناديده گرفت. افغان ها با موفقيت در برابر بيگانگان مقاومت كرده و جنگ را آغاز كردند ، اما نتوانستند به صلح و سازش برسند. آنها هرگز موفق به اخراج بيگانگان از سرزمين خود نشده اند ، اما هنگامي كه لويي جرگه را در همان سرزمين راه اندازي كردند ، از دين و قوميت استفاده كردند تا نه تنها مفهوم ملت ، بلكه دولت سازي را نيز به اجرا درآورند.

از همه مهمتر اينكه مردم افغانستان در طول جنگ جان خود را از دست دادند ، اما آنها در ايجاد چنين جهادي در زمان ايجاد “دولت-ملت” ترديد نكردند. بدتر از آن ، تجربه تلخ خروج نيروهاي آمريكايي و ديگر نيروهاي ناتو از افغانستان نشان داده است كه افغان ها نه تنها بيست سال پس از تأسيس يك دولت مشروع از فرصت ايجاد “دولت-ملت” استفاده نكرده اند. هديه اشغالگران آنها مي پرسند و انجام مي دهند. در سوابق نخبگان رسمي اين كشور هيچ نشانه اي از پاكي وجود ندارد. نخبگان غيررسمي مي خواهند در اسرع وقت كشور را ترك كنند و بي خانمان ها يا با حلق آويز شدن روي بال هواپيماهاي نظامي آمريكا فرار كرده اند يا دولت امارات محكوم به فنا شده است.
استفاده از حقوق مردم افغانستان و مقاومت در برابر طالبان با خروج از كشور يا برپايي تظاهرات خشونت آميز در خارج از افغانستان غيرممكن است.
اين ميزان تمايل به خروج از كشور نه تنها طالبان را تضعيف مي كند ، بلكه به امارات اسلامي اجازه مي دهد به راحتي بدون نگراني از مقاومت مردمي ايجاد شود. مردم افغانستان بايد از موفقيت كشورشان و موفقيت هايي كه در قلمرو خود به دست آورده اند دفاع كنند ، همانطور كه در جنگ با ارتش هاي خارجي دفاع كردند. از امروز احمد مسعود و همرزمانش در دره پنجشير ثابت ماندند.
مسير تاريخ مردم خاورميانه و به ويژه افغانستان به صورت خطي پيش مي رود ، زيرا مردمي كه از وابستگي رو به زوال رهايي يافته اند از تاريخ كشورهاي خود دور شده و دولتي در سطح ملي تشكيل مي دهند.